یکی از رایجترین انواع سرطان، سرطان سینه در میان بانوان جهان و ایران است. سالانه هزاران زن به این بیماری مبتلا میشوند. خوشبختانه، در صورت تشخیص بههنگام و درمان بهموقع، شانس بهبودی بسیار بالاست. یکی از عوامل حائز اهمیت در مسیر درمان موفق، شناسایی و شناخت دقیق انواع تومورهای سینه میباشد. هر تومور؛ کنش، رفتار، سرعت رشد و پاسخ متفاوتی به درمان دارد؛ به همین دلیل آشنایی با انواع آن برای بیماران و پزشکان قابل توجه و مهم است. در ابتدا خیلی کوتاه به معرفی تومور سینه میپردازیم.
تومورسینه چیست؟
زمانی تومورها شکل میگیرند که، سلولها با سرعت بالا تکثیر شده و از نظر سایز میتوانند گرههای کوچک تا تودههای بزرگ باشند. تومورها در سینهها میتوانند خوشخیم یعنی غیرسرطانی باشند، که معمولاً به حال خود رها شده و نیازی به درمان خاصی ندارند و برداشته نمیشوند؛ و میتوانند بدخیم یا سرطانی باشند که تهدیدکننده زندگی فرد هستند و به شدت به بافتهای اطراف آسیب میزنند و باید تحت درمان قرار گرفته از بین بروند و برداشته شوند.
انواع اصلی و مهم تومورهای (بدخیم) سرطان سینه و پستان
در اینجا به طور مختصر به معرفی و شناخت انواع اصلی تومورهای سرطان سینه میپردازیم:
1- کارسینوم مهاجم مجرایی (IDC)
تومور مهاجم مجرایی یا Invasive Ductal Carcinoma، در میان انواع سرطان سینه شایعترین نوع است و بیشتر از 70% موارد ابتلا به سرطان سینه را به خود اختصاص داده است. IDC از مجاری آغاز شده و به بافتهای اطراف ناحیه سینه و غدد لنفاوی و سایر ارگانها شیوع و گسترش مییابد. از علائم شناخته شده و شایع این نوع تومور سرطان سینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وجود توده سفت در سینه
- ترشح غیرمعمول و غیرعادی
- تورم یا درد
- تغییر در شکل نوک سینه
2- کارسینوم مجرایی درجا (DCIS)
Ductal Carcinoma In Situ یا کارسینوم مجرایی درجا، نوعی از سرطان سینه غیرتهاجمی است. در این گونه از تومور سرطان سینه، سلولهای سرطانی شده داخل مجاری شیردهی پستان قرار دارند و هنوز به بافتهای اطراف نفوذ و گسترش نیافتهاند. DCIS اکثراً در غربالگری توسط ماموگرافی شناسایی و تشخیص داده میشود، و در صورتی که به موقع درمان انجام نشود، به شکل تهاجمیتر میتواند تبدیل گردد. گرچه کارسینوم مجرایی درجا در حال حاضر گسترش زیادی پیدا نکرده، ولی زنگ خطری برای پیشرفت تومورهای سرطان سینه است.
3- کارسینوم مهاجم لوبولار (ILC)
کارسینوم مهاجم لوبولار یا Invasive Lobular Carcinoma بعد از IDC دومین نوع شایع سرطان سینه میباشد. بالعکس IDC، ILC تومورهایی با ساختار پراکندهتری هستند و در بعضی موارد شناسایی آنها با ماموگرافی سختتر است. کارسینوم مهاجم لوبولار از لوبولها شروع شده و به بافتهای کناری نفوذ میکند. ویژگی منحصر به فرد ILC این است که تومور معمولاً به شکل نوارهای باریک در سینه پخش میشود و ممکن است در آغاز بدون توده مشخص باشد.
4- کارسینوم لوبولار درجا (LCIS)
Lobular Carcinoma In Situ یا کارسینوم لوبولار درجا، برخلاف DCIS، یک تومور واقعی نمیباشد. در این حالت توموری، سلولهای غیرمعمول در لوبولهای سینه دیده میشوند، ولی این سلولها هنوز تهاجمی نمیباشند. اهمیت LCIS این است که وجود آن نشاندهنده افزایش احتمال برای هر دو سینه از نظر ابتلا به سرطان مهاجم در آینده است؛ پس بیماران باید مستمراً تحت نظر پزشک باشند.
5- سرطان التهابی سینه
سرطان التهابی سینه گونهای بسیار نادر ولی تهاجمی است و غالباً خود را بدون توده قابل لمس نشان میدهد. اما پوست پستان قرمز، گرم، متورم و شبیه به پوست پرتقال میشود. این سرطان نیازمند تشخیص و درمان به موقع و سریع است. از علائم منحصر به فرد این سرطان هم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- التهاب گسترده و قرمزی
- بزرگ شدن سایز سینه در مدت زمان کم
- ضخامت یا سفتی غیرعادی پوست
6- بیماری پاژه سینه
گونهی سرطانی نادری است که نوک پستان را درگیر خود میکند. نشانههایی مثل پوسته پوسته شدن، سوزش، ترشح خونابهای از نوک سینه و خارش در آن مشاهده میگردد. این بیماری غالباً با تومور زیرین پستان همراه است. تشخیص زودهنگام در این نوع هم، کلیدی برای موفقیت در درمان است.
7- سرطان پستان سهگانه منفی یا TNBC
این نوع از سرطان سینه که فاقد سه گیرنده اصلی پروژسترون (PR)، فاکتور رشد اپیدرمال انسانی 2 (HER2) و استروژن (ER) است؛ گونهی متفاوت و پیچیدهتری از سایر انواع سرطان است و دارای ویژگیهایی مثل پیشرفت بسیار سریع، درمان محدود و پیشآگهی ضعیفتر میباشد.
توصیههای شایان اهمیت درباره انواع سرطان سینه
شناسایی و شناخت دقیق انواع تومورهای سینه به انتخاب درمان مناسب یاری میرساند، همچنین موجب افزایش آگاهی بانوان نسبت به تغییرات بدنشان و مراجعه زودهنگام به پزشک میشود. با غربالگریهای مرتب، اعتماد به پزشکان مجرب و افزایش آگاهی عمومی، میتوان انواع تومورهای سرطان سینه را کنترل و مهار کرد.