یکی از روشهای نوین و متفاوت درمان سرطان سینه ایمونوتراپی است، که باعث تقویت و یا بازیابی سیستم ایمنی بدن فرد برای شناسایی و نابود کردن سلولهای سرطانی میشود. در این طریقه جدید از درمان سرطان که بهگونهای شبیه به واکسیناسیون است، همهموارد اختصاصیتر صورت گرفته و بالعکس شیمیدرمانی، تعداد بسیار کمتری از سلولهای سالم دچار آسیب میشوند. اخیراً پیشرفتهایی در علم پزشکی رخ داده و ایمونوتراپی یا درمان بیولوژیکی را به روشی امیدبخش برای مبتلایان به سرطان پستان تبدیل کرده است.
ایمونوتراپی چه اهمیتی دارد؟
اهداف مورد اهمیت ایمونوتراپی در درمان سرطان سینه و علتهای بهرهگیری از آن را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- اثربخشی سایر درمانها را افزایش میدهد.
- در سرطانی که قابلیت جراحی ندارد، مانع از متاستاز میشود.
- در کاهش یا توقف رشد تومور ابتدایی و متاستازها موثر است.
- در جلوگیری از عود کردن بعد از جراحی نقش دارد.
انواعی از سرطان سینه که با ایمونوتراپی قابل درمان هستند:
معمولاً ایمونوتراپی را برای درمان سرطان پستان سهگانه منفی (TNBC) متاستاتیک و یا سرطان سینه پیشرفته موضعی بهکار میگیرند.
عملکرد ایمنیدرمانی در بدن به چه نحوی است؟
در حالت طبیعی سیستم ایمنی، بدن را در برابر سلولهای آسیبدیده که ممکن است سرطانی شوند، ویروس و دیگر موارد محافظت میکند. یعنی وظیفه پاکسازی عوامل بیگانه در بدن را سلولهای بهخصوصی برعهده دارند. پس میتوان گفت سلولهای سرطانی یک هدف متحرک هستند که در گریز از سطح ایمنی بدن تلاش میکنند، که در این زمانها امکان تقویت سیستم ایمنی از طریق تزریق داروهای ایمونوتراپی و راحتتر کردن شرایط برای مبارزه با عوامل بیگانه بهصورت زیر وجود دارد:
- داروهای ایمونوتراپی شناسایی و نابودسازی سلولهای سرطانی را به سلولهای ایمنی بدن یاد میدهند.
- در افزایش تعداد سلولهای دفاعی موثر هستند.
- در کاهش سایز تومور و تسهیل عمل سیستم ایمنی نقش دارد.
به چه صورتی ایمونوتراپی را اخذ و دریافت کنم؟
میتوان آن را به روش تزریق دارو به داخل سیاهرگ (ورید IV) توسط متخصصان مراقبتهای بهداشتی دریافت کرد. البته طریقه دقیق درمان و برنامه زمانی تزریق به احوال و شرایط شما وابسته است. در بیشتر مواقع، مبتلایان به سرطان سینه هر 3 الی 6 هفته یکبار، تا مدت زمانی مشخص به این روش تحت درمان قرار میگیرند.
آنتی بادیهای مورد هدف در ایمونوتراپی سرطان سینه:
در ایمونوتراپی سلولهای دفاعی، از بدن خارج شده و بروی آنها شماری از مولکولهای شیمیایی قرار میگیرند و تغییراتی را باعث میشوند. پس از تغییرات صورت گرفته، سلولهای دفاعی مجدداً به بدن فرد تزریق شده، سریعاً به مکان تجمع سلولهای سرطانی حرکت کرده و آنها را در زمان کمی از بین میبرند. مولکولهای شیمیایی متصل شده به سلولهای دفاعی در واقع همان داروهایی هستند که باعث تغییر در سلولهای ایمنی شدهاند. آنتی بادیهای موردهدف:
- تراستازوماب دروکستان: مخلوطی از دارو-آنتیبادی که موجب رساندن داروهای کشنده به تومور و تخریب آن میشود.
- پرتوزوماب: این آنتیبادی که از نوع مونوکلونال است، راه سلولهای نوع خاصی از سرطان (HER2) را هدف خود قرار میدهند.
- ساکیتوزوماب گویتکان: آمیختهای از دارو-آنتیبادی میباشد که محل عبور TROP-2 را هدف میگذارد.
ایمونوتراپی به گونهای دیگر هم قابل انجام است و آن هم این است که این بار بهجای سلولهای بیسیک دفاعی بدن، سلولهای سرطانی از بدن خارج میشوند تا بخشهایی از دنای(DNA) آنها که دچار جهش شده است، مورد مطالعه قرار بگیرد؛ در واقع همین قسمتهای خاص هستند که با دگرگونیشان سلول را به تقسیم بیش از حد (در نتیجه سرطان) دچار میکنند. سپس به گونهای سلولهای ایمنی را تغییر میدهند تا بتوانند سلولهای سرطانی شده را شناسایی کرده و از بین ببرند.
گونه های اصلی دارویی برای ایمونوتراپی سرطان سینه:
چند نوع از داروهای مهم برای درمان سرطان سینه به روش ایمونوتراپی عبارتند از:
- آتزولیزوماب (Atezolizumab)
- پمبرولیزوماب (Pembrolizumab)
- اولاپاریب
- آبماسیکلیب
- دنوزوماب
مزایا و معایب درمان سرطان سینه به روش ایمونوتراپی:
- این روش نسبت به دیگر روشهای درمانی عواض کمتری بهدنبال دارد، چون در ایمونوتراپی فقط سیستم ایمنی بدن هدف قرار میگیرد.
- پس از درمان به روش ایمنیدرمانی، احتمال بسیار کمی برای شکلگیری مجدد سلولهای سرطانی و بازگشت بیماری وجود دارد.
- از معایب این روش هم میتوان به عوارضی همچون خستگی، ورم، درد، قرمزی، التهاب، زخم و جوش در نتیجه مبارزه سلولهای ایمنی با سلولهای بافتهای نواحی سالم اشاره کرد.
ایمنیدرمانی یا ایمونوتراپی سرطان سینه، به عنوان روشی بیولوژیک باعث تقویت سلولهای ایمنی و افزایش ساخت سلولهای دفاعی میشود. در این روش برخلاف رایجات درمانی سرطان سینه، مستقیماً سلولهای سرطانی مورد هدف قرار نمیگیرند بلکه با افزایش مستمر ایمنی بدن، بهبود سرطان حاصل میشود. این روش درمانی نوظهور جای پیشرفت زیادی دارد و امید بر آن است که در آینده از آن به عنوان یک درمان قطعی سرطان با عوارض کمتر استفاده شود.