سرطان سینه یکی از شایعترین انواع سرطان در بانوان است، اما باید دانست که همهی تودههای پستانی به معنای سرطان سینه نمیباشند. بسیاری از این تودهها خوشخیم و بدونخطر هستند. با این حال، آنچه نگرانکننده است، نوع بدخیم سرطان سینه میباشد، که میتواند زندگی بیمار را بهطور جدی و اثرگذاری تهدید نماید.
درباره تومور بدخیم
در بدن ما غالباً سلولها به صورت منظم و مستمر تقسیم و جایگزین میشوند. زمانی که این روند از کنترل خارج بشود، سلولها ممکن است تودههایی را تشکیل دهند. اگر این تودهها به سایر بافتهای اطراف نفوذ کرده و شانس و توانایی گسترش به نواحی دورتر بدن را داشته باشند، به آنها تومور بدخیم گفته میشود.
این گونه تومورها توانایی متاستاز دارند؛ به این معنی که قادرند به سایر اعضای بدن مانند ریه، کبد، مغز یا استخوان شیوع و گسترش بیابند.
سرطان بدخیم سینه چه تفاوتهایی با نوع خوشخیم آن دارد؟
- سرطان بدخیم قابلیت رشد تهاجمی و سریع دارد، در حالی که نوع خوشخیم سرطان معمولاً محدود به محل خود باقی میماند.
- تومورهای بدخیم قادرند وارد عروق خونی و لنفاوی شده؛ و از طریق آنها به دیگر بخشهای بدن منتقل شوند.
- اکثراً نیاز به درمانهای گستردهتری مانند جراحی، شیمیدرمانی یا پرتودرمانی وجود دارد.
- در صورت تشخیص دیرهنگام، احتمال بازگشت یا پیشرفت بیماری خیلی بیشتر است.
چگونه میتوان سرطان بدخیم سینه را شناخت؟
شناخت علامتهای اولیه سرطان سینه میتواند نقش حیاتی در تشخیص زودهنگام آن داشته باشد. آن علائم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- وجود یک توده سفت و بدون درد در پستان یا زیر بغل
- تغییر در سایز یا شکل پستان
- قرمزی یا پوستهپوسته شدگی در نوک پستان
- خروج ترشح خونی یا شفاف از نوک سینه
- احساس حرارت و گرمی یا تورم در ناحیه پستان
بسیاری از این علائم ممکن است ناشی از مشکلات غیرسرطانی نیز باشند، اما بهتر است توسط پزشک بررسی و معالجه شوند.
چرا برخی سرطانهای سینه بدخیم میشوند؟
تعدادی از عوامل میتوانند خطر ابتلا به سرطان بدخیم سینه را افزایش دهند:
1- عوامل ژنتیکی
در صورت وجود جهشهای ژنتیکی مانند BRCA1 یا BRCA2 در خانواده، خطر ابتلا را به میزان چشمگیری بالا میرود.
2- سابقه خانوادگی
بانوانی که مادر، خواهر یا دخترشان به سرطان سینه بدخیم مبتلا بودهاند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
3- تغییرات هورمونی
مصرف طولانیمدت داروهای هورمونی، شروع قاعدگی قبل از ۱۲ سالگی، یا یائسگی پس از ۵۵ سالگی از عوامل خطرزا میباشند.
4- سبک زندگی افراد
چاقی، تغذیه نامناسب، مصرف الکل، کمتحرکی و استرس میتوانند احتمال بروز سرطان بدخیم سینه را بالا ببرند.
روشهای تشخیصی سرطان بدخیم سینه چه میباشد؟
- ماموگرافی: یکی از بهترین ابزارها برای تشخیص زودهنگام
- سونوگرافی یا MRI: بررسی بهتر بافتهای مشکوک
- بیوپسی: برداشتن نمونهای از بافت برای آزمایش و تأیید بدخیمی سرطان
در صورت تأیید سرطان، آزمایشهای بیشتری برای تعیین مرحله بیماری و انتخاب بهترین درمان انجام میشود.
مراحل سرطان بدخیم سینه
سرطان سینه از مرحله صفر (مرحله درجا) تا مرحله چهار (با متاستاز گسترده) طبقهبندی میشود. مراحل پیشرفتهتر، درمانهای پیچیدهتری را میطلبند و احتمال موفقیت در درمان نیز کاهش مییابد. تشخیص زودهنگام میتواند بیماری را در مراحل ابتدایی متوقف کند.
آیا سرطان بدخیم سینه درمانپذیر است؟
در بسیاری از موارد، جواب مثبت است. بهخصوص اگر در مراحل نخستین تشخیص داده شود، احتمال درمان کامل وجود دارد. البته درمان ممکن است چند ماه تا چند سال زمان ببرد و نیاز به پیگیری منظم و طولانیمدت داشته باشد.
درمانهای سرطان بدخیم سینه
درمان این بیماری معمولاً ترکیبی از چند روش است:
- جراحی: جهت برداشتن تومور یا تمام پستان (ماستکتومی)
- شیمیدرمانی: برای از بین بردن سلولهای سرطانی در کل بدن
- پرتودرمانی: هدف قرار دادن سلولهای باقیمانده در محل تومور
- هورموندرمانی یا درمان هدفمند: مخصوص برخی انواع سرطان وابسته به هورمون
پزشک معالج با بررسی دقیق وضعیت بیمار، بهترین مسیر درمان را پیشنهاد میکند.
نقش آگاهی در پیشگیری و درمان
آگاهی از نشانهها، عوامل خطرزا و انجام چکاپهای منظم و مستمر میتواند کلید نجات زندگی باشد. هر خانم باید از سن ۴۰ سالگی به بعد، ماموگرافی منظم انجام دهد، و در صورت سابقه خانوادگی، حتی زودتر به انجام چکاپها ممارست بورزد.
سرطان بدخیم سینه یک بیماری جدی است، اما اگر آگاهی، پیشگیری و مراجعه بهموقع به پزشک جدی گرفته بشود، میتوان با آن مبارزه کرد. هیچ علامتی نباید نادیده گرفته شود، زیرا شانس درمان در مراحل اولیه بسیار بالاتر است. هر خانم، هر سن و هر سبک زندگی همه در معرض این خطر هستند. اما با اطلاعات درست و اقدامات بهموقع، میتوان آن را شکست داد.