سرطان سینه یکی از بیماری‌های بسیار نگران‌کننده برای خانم‌هاست، به همین دلیل وجود هرگونه توده در این ناحیه می‌تواند اضطراب زیادی ایجاد نماید. در این مقاله به بررسی فیبروآدنوم سینه به‌عنوان یکی از شایع‌ترین توده‌ها در این ناحیه خواهیم پرداخت تا با ماهیت این توده‌ها و روش‌های درمان آن‌ها آشنا شوید. نخست باید بدانید که این توده‌ها عمدتاً خوش‌خیم هستند و درصورت مشاهده آن‌ها در بدن، لزومی به نگرانی نیست. با این حال، در برخی موارد ممکن است بنا به توصیه پزشک، نیاز به برداشتن توده با جراحی باشد.
فيبروآدنوم سينه چيست؟
فیبروآدنوما ازجمله توده‌های خوش‌خیم و غیرسرطانی سینه محسوب می‌شود که عمدتاً در زنان جوان بین ۱۵ تا ۳۵ سال مشاهده می‌گردد. این توده‌ها می‌توانند نرم یا سخت و لغزنده باشند و معمولاً به‌راحتی زیر پوست حرکت می‌کنند. فیبروآدنومها بدون درد هستند و به شکلی تیله‌مانند در زیر پوست احساس می‌شوند. اندازه این توده‌ها متفاوت است و می‌تواند خود‌به‌خود بزرگ یا کوچک شود. این تومورها معمولاً بدون درمان کوچک شده یا از‌بین‌می‌روند.
نشانه‌های فیبروآدنوم سینه چیست؟
علائم و نشانه‌های فیبروآدنوم سینه شامل موارد زیر است:
- فیبروآدنومها توده‌های جامد و کروی شکلی هستند که با لمس به‌راحتی حرکت می‌کنند.
- مرزهای صاف و مشخص دارند و ممکن است نرم، لاستیکی یا گاها سفت و لغزنده باشند.
- این توده‌ها معمولاً بدون درد هستند، اما در برخی افراد ممکن است هنگام لمس احساس درد ایجاد کنند.
- در معاینه فیزیکی، فیبروآدنومها به شکل گرد یا بیضی با حاشیه‌های واضح تشخیص داده می‌شوند.
- این توده‌ها به‌آرامی رشد می‌کنند و ممکن است در بعضی موارد کوچکتر شوند، به‌خصوص در نوجوانان یا پس از رسیدن به یائسگی.
- در هنگام لمس یا معاینه فیزیکی، توده‌ها به‌راحتی زیر پوست جابه‌جا می‌شوند و قابلیت حرکت دارند.
آشنایی با انواع فیبروآدنومهای سینه
درادامه انواع فیبروآدنومها را در 6 دسته‌بندی بررسی می‌کنیم:
- فیبروآدنومهای ساده یا معمولی: این نوع فیبروآدنومها از بافت طبیعی تشکیل شده‌اند و معمولاً تغییر شکل نمی‌دهند و ثابت هستند. اندازه آن‌ها معمولاً بیش‌از دو سانتی‌متر نیست و تأثیری در افزایش ریسک ابتلا به سرطان ندارند. فیبروآدنومهای ساده، شایع‌ترین نوع فیبروآدنوم سینه هستند و در زیر میکروسکوپ بافت یکنواختی دارند.
- فیبروآدنومهای پیچیده: این نوع فیبروآدنومها ممکن است تغییراتی مانند رشد بیش‌از‌حد سلول‌ها (هایپرپلازی) داشته باشند. تشخیص آن‌ها پس از بیوپسی و بررسی نتیجه پاتولوژی صورت می‌گیرد. این نوع فیبروآدنوم در افراد بالای ۳۵ سال شایع‌تر است و معمولاً بزرگتر از فیبروآدنومهای ساده هستند، ضمن اینکه در زیر میکروسکوپ سلول‌های آن یکنواخت به‌نظر‌نمی‌رسند.
- فیبروآدنوم نوجوانان: این نوع شایع‌ترین توده سینه در دختران و نوجوانان بین ۱۰ تا ۱۸ سال است.
- فیبروآدنوم غول‌پیکر یا جاینت: این نوع فیبروآدنوم می‌تواند به اندازه‌ای بیش‌از ۵ سانتی‌متر برسد. پزشکان گاهی پیشنهاد جراحي فيبروآدنوم سينه برای برداشتن این نوع توده‌ها را می‌دهند، زیرا می‌تواند باعث فشردگی یا بدفرمی سینه گردد.
- تومورهای فیلودس(Phyllodes) : این تومورها ازنظر شکل شبیه فیبروآدنوم هستند، اما برخی از آن‌ها ممکن است به سرطان تبدیل شوند و بنابراین نیاز به جراحی فیبرو آدنوم دارند.
- فیبروآدنوم کمپلکس: زمانی که فیبروآدنوم علاوه‌بر بافت فیبری دارای ضایعه‌های دیگری مانند کیست سینه یا سلول‌های غیرطبیعی باشد، به آن فیبروآدنوم کمپلکس گفته می‌شود. این نوع فیبروآدنوم سینه بهتر است جراحی شده و خارج شود.
روش‌های تشخیص فیبروآدنوم
در روش‌های تشخیص فیبروآدنوم سینه، معمولاً سونوگرافی یا ماموگرافی پیشنهاد می‌شود و درصورت نیاز، بیوپسی پستان نیز انجام می‌گردد. بیوپسی به‌ویژه در مواردی همچون ریسک بالای بیماری، سابقه خانوادگی سرطان پستان، اشعه درمانی قفسه سینه، سن بالای ۳۰ سال، ترس بیمار یا پیش‌از جراحی زیبایی پستان توصیه می‌شود.
- معاینه فیزیکی: معاینه سینه و زیر بغل و بررسی ویژگی‌هایی مانند سایز، شکل گرد، حالت نرم و قابلیت حرکت توده در زیر دست.
- سونوگرافی: تهیه تصاویر با استفاده از امواج صوتی.
- ماموگرافی: تهیه تصویر با استفاده از اشعه ایکس. در زنان جوان با سینه‌های پر و حجیم، معمولاً به‌جای ماموگرافی از سونوگرافی استفاده می‌گردد.
- آسپیراسیون با سوزن ظریف: استفاده‌از سوزن بسیار باریک، برای خارج‌کردن محتویات توده. اگر مایعی خارج شود، احتمال وجود فیبروآدنوم یا توده‌های دیگر رد می‌شود.
- Core Needle Biopsy: رادیولوژیست با کمک سونوگرافی نمونه‌های سلولی از توده و بافت‌های مجاور را برداشته و به آزمایشگاه می‌فرستد.
درمان فیبروآدنوم سینه به چه صورت است؟
روش قطعی برای جلوگیری یا درمان فیبروآدنوم وجود ندارد. پزشک بر اساس عواملی نظیر سن بیمار، اندازه و سرعت رشد توده و ویژگی‌های رادیولوژیک ممکن است تصمیم به جراحی فیبروآدنوم سینه و بیرون آوردن توده بگیرد. البته درمان فیبروآندوم بستگی زیادی به اندازه توده دارد، براین اساس اگر توده کوچکتر از ۲ سانتی‌متر باشد و تغییر اندازه ندهد، بیمار باید به‌طور منظم تحت‌نظر جراح سینه قرار گیرد.
برای توده‌های بزرگتر از ۳ سانتی‌متر یا مشکوک به نوع فیلودس، جراحی توصیه می‌شود. اگر توده کوچکتر از۲ سانتی‌متر باشد و در بررسی‌های دوره‌ای 6 ماه یکبار رشد کند، نمونه‌برداری و برداشتن توده انجام می‌شود. فیبروآدنومهای سینه اغلب مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند. اما ممکن است بنا‌به تشخیص پزشک یا خواست بیمار جراحی شوند. پس از اطمینان از خوش‌خیم بودن توده، بسیاری از پزشکان جراحی را توصیه نمی‌کنند و بیمار می‌تواند با چکاپ منظم به زندگی عادی خود ادامه دهد.
